
BİBER YETİŞTİRİCİLİĞİNDE GÜBRELEME
Ülkemizin birçok yerinde acı-tatlı taze biber, dolmalık, kurutmalık ve sanayi tipi
(salçalık) biber yetiştiriciliği yapılmaktadır. Çeşitlere göre değişmekle birlikte 100 g
taze biberin yapısında ortalama olarak 200 mg azot (N), 27 mg fosfor (P) ve 210 mg
potasyum (K) bulunmaktadır. Biber drenajı iyi olan, taban suyu yüksek olmayan,
kumlu tın ve tınlı bünyeye sahip, organik maddece zengin, derin yapılı, hafif asit-nötr
(pH 6,5-7,5) ve besin maddesince zengin topraklarda iyi gelişir. Fide dikiminden 2,5-3
ay sonra ürün vermeye başlayan biber bitkisinden, çeşitlere göre açıkta yapılan
yetiştiricilikte dekardan 3-6 ton arasında ürün alınabilmektedir.
Domatesten sonra tuzluluğa en hassas olan biber bitkisi, toprak pH değeri 6,5’in
altında ise meyvelerin uç kısmında ve çiçek burnu kısmında renk açılması gösterir. Bu
kalsiyum noksanlığıdır. Bu gibi topraklarda fide dikiminden 5-6 ay önce tarım kireci
(Dolomit - CaCO3+MgCO3) toprak analizine göre uygulanıp toprağa karıştırılmalıdır.
Kireç uygulaması kesinlikle her yıl yapılmaz. Toprak pH değeri ölçtürülerek
kullanılmalıdır. Yüksek pH değeri (pH 8.0’ın üzerinde), fosfor ve mikro besin
elementleri yapraklardan izlenebilir. Toprağın pH değerini azaltmak için fide
dikiminden 2-3 ay öncesinde çok ince öğütülmüş toz sarı kükürt uygulamak gerekir.
Bu konularda geniş bilgileri Toros Tarım'ın web sayfalarında bulabilirsiniz.
Biber yetiştiriciliği konusunda yapılan bilimsel çalışmalarda, biberde en hızlı besin
maddesi alınımının fide dikiminden sonra 3-5’ci aylar arasında olduğu belirlenmiştir.
İlk meyve hasadından hasat sonuna kadar birkaç kez hasadı yapılan biber bitkisinde,
fide dikiminden önce taban (toprak altı) gübreleme ve karık usulü sulama yapılıyorsa
2-3 kez üst gübreleme yapılmalıdır. Damla sulama ile yetiştiricilik yapılıyorsa,
gelişme dönemine göre yapılan sulamalarda, damla sistemine uygun gübrelerle
gübreleme yapmak gerekir.
Biber yetiştiriciliğinde gübre uygulaması
Biber bitkisinin dekardan alınan ürün miktarına göre ürün ve bitkinin diğer kısımları
(kök – sap - dal – yaprak) ile topraktan kaldırdığı Azot(N), Fosfor(P2O5) ve
Potasyum(K2O) miktarları Tablo-1 ve şekil-1 de gösterilmiştir. Bu üç ana besin
maddesine ilave olarak toprakta fazla miktarda kalsiyum ve magnezyum da
kaldırmaktadır. Toprak analizine göre gerektiğinde bu iki besin maddesini ihtiva
eden gübreleri vermek gerekir. Biber bitkisinin topraktan kaldırdığı besin maddesi
konusunda yapılan çalışmalarda bir ton biber ürünü ile 3,2 kg kalsiyum (CaO) ve 0.9
kg magnezyum (MgO) kaldırdığı belirlenmiştir.
Tablo-1: Biber bitkisinin topraktan kaldırdığı besin maddeleri
(3 ton verim + bitki / dekar)
Bitki kısmı Kaldırılan besinler kg/da (3 ton verim + yeşil kısım)
Azot (N) Fosfor(P2O5) Potasyum (K2O)
Sap + yaprak + dal 12.8 2.0 14.5
Meyve 6.2 2.0 7.1
Toplam 19.0 4.0 21.6
Şekil-1: Dekardan 3 ton verim ve bitki (sap + dal + yaprak) ile kaldırılan besin
maddeleri (kg/da)
0
5
10
15
20
25
Kaldırılan besin maddeleri kg/da
Sap + Dal + Yaprak
Meyve
Şekil-2: Biber bitkisinde oransal (%) besin maddesi dağılımı
Açıkta biber yetiştiriciliğinde karık usulü sulama ile gübreleme
Açıkta yapılan yetiştiricilikte dekardan alınabilecek ürün miktarına ve toprak
analizine göre gübreleme yapılmalıdır. Toprağın organik madde miktarı az ise iyi
yanmış hayvan gübresi uygulaması fide dikiminden 2-3 ay kadar önce yapılıp toprağa
karıştırılmalıdır. İyi olgunlaşmamış hayvan gübresi kullanılması durumunda, hayvan
gübresinin toprak mikroorganizmaları tarafından ayrıştırılması esnasında, azotlu
bileşiklerden ayrışma ürünü olarak amonyak (NH3) gazı çıkar ve bitki köklerinde
zarar yaptığı gibi bitki besin elementlerinden topraktaki magnezyum elementinin
alınmasını engelleyerek biber bitkisinin alt (yaşlı) yapraklarında magnezyum
noksanlığının çıkmasına neden olur.
Tablo-2’de, dekardan alınabilecek ürün miktarına göre taban ve üst gübreleme
önerisi verilmiştir. Bu sadece bir öneri olup, toprak analizine göre gübre
kullanılmalıdır. Taban gübrelemesi, fide döneminden birkaç hafta önce fide dikim
derinliğinin 8-10 cm aşağısına inecek şekilde uygulanmalıdır. Bunun yanında fide
dikiminde, Batı ülkelerinin uyguladığı gibi ilk can suyu uygulamasında başlangıç
gübresi adını verilen eriyik halinde gübreleme yapmak gelişmeyi hızlandırdığı gibi
44%
7%
49%
Sap + Dal + Yaprak
Azot(N)
Fosfor(P2O5)
Potasyum(K2O)
41%
13%
46%
Meyve
Azot(N)
Fosfor(P2O5)
Potasyum(K2O)
43%
9%
48%
Tüm bitki
Azot(N)
Fosfor(P2O5)
Potasyum(K2O)
verim ve kalite üzerine de etkili olur. Başlangıç gübrelemesi ile ilgili bilgileri patlıcan
yetiştiriciliğinde gübreleme kısmında bulabilirsiniz.
Üst gübreleme ara çapalamada ve sulama günü öncesinde olmak üzere 2-3 defa
yapılamalıdır. Üst gübrelemede gerekirse potasyumlu gübre (Potasyum Nitrat)
verilebilir. Biberlerde kalsiyum noksanlığından ileri gelen çiçek burnu renk açılması
görülüyorsa, ara çapalamada (ilk üst gübreleme) mutlaka Kalsiyum Nitrat (%15.5 N +
% 26 CaO) uygulamak gerekir. Bu yapılmaz ise Kalsiyum Nitrat gübresinden 100 litre
suda 1 kg eriterek yapraktan 1-2 kez (10-15 gün ara ile) uygulama yapılmalıdır.
Kalsiyum Nitrat katiyetle zirai ilaçlama ile birlikte verilmemelidir.
Tablo-2: Biber yetiştiriciliğinde karık usulü sulama ile gübreleme (örnek
program)*
Hafif Bünyeli Kumlu – Milli Tın Toprak
Verim
Ton/da
Taban
gübre
Taban
gübre
Kg/da
Gübreleme Dönemleri kg/da
Ara çapada
CAN % 26 N
Meyve
tutumu
CAN % 26 N
İlk hasat
öncesi
CAN % 26 N
2-3
15-15-15+Zn
Veya
12-12-12+10 OM
Veya
13-24-12+Zn
30-40
30-40
20-25
8-10
8-10
12-15
6-8
6-8
10-12
6-8
6-8
10-12
4-5
15-15-15+Zn
Veya
12-12-12+10 OM
Veya
13-24-12+Zn
40-50
40-50
25-32
10-12
10-12
15-18
8-10
8-10
12-15
8-10
8-10
12-15
6-7
15-15-15+Zn
Veya
12-12-12+10 OM
Veya
13-24-12+Zn
60-70
60-70
38-44
12-15
12-15
18-20
10-12
10-12
15-18
10-12
10-12
15-18
Orta Bünyeli Killi Tın Toprak
2-3
20-20-0+Zn
Veya
20-32-0+Zn
25-30
16-20
8-10
12-15
6-8
8-10
6-8
8-10
4-5
20-20-0+Zn
Veya
20-32-0+Zn
35-40
22-25
10-12
15-18
8-10
10-12
8-10
10-12
6-7
20-20-0+Zn
Veya
20-32-0+Zn
45-50
28-32
12-15
15-18
10-12
12-15
10-12
12-15
* Bu sadece bir öneridir. Toprak analizine göre gübre kullanınız.
** Kalsiyum noksanlığı varsa ara çapada dekara 10 kg kalsiyum nitrat gübresi kullanınız. Kalsiyum
nitrat kullandığınızda her dönemde (3 uygulama) CAN miktarını dekara 2 kg azaltarak uygulayınız.
Damla sulama ile gübreleme
Dekardan 5-6 ton verim için örnek olarak Tablo-3’te damla sulama ile gübreleme
programı verilmiştir. Damla sulama ile gübrelemede mutlaka toprak analizi ve sulama
suyu kalite analizi yaptırınız. Damla sulamaya başlamadan önce, fide dikimi ile ilk
damla sulama arasında geçen sürede bitkinin gelişmesi için fide dikim öncesi mutlaka
taban (toprak altı) gübre kullanmak gerekir. Taban gübre olarak hafif bünyeli
topraklarda üç besinli (NPK) 15-15-15+Zn, 12-12-12+10 OM, 13-24-12+Zn
gübrelerinden birini tercih ediniz ve damla sulama başlayınca Tablo-3’te verilen
gübreleme programı gibi gübreleme yapınız.
Biber meyvelerinin (özellikle sanayi tipi salçalık biber) uç kısmında kalsiyum
noksanlığından ileri gelen çiçek burnu renk açılması görülüyorsa, önerilen Kalsiyum
Nitrat gübresini tek başına (ayrı gün veya saate) vermek gerekir. Potasyum Nitrat
gübresi ile birlikte katiyetle fosforlu gübre (MAP - MKP - Fosforik Asit) ve sülfatlı
gübreler (Amonyum Sülfat - Potasyum Sülfat) damla sisteminde birlikte uygulanmaz.
Uygulanması durumunda damla sistemde tıkanmalar meydana gelebilir.
Tablo-3: Biberde damla sulama ile gübreleme
Taban gübre: 30-35 kg/da 15-15-15+Zn veya aynı miktarda 12-12-12+10 OM, veya
20-22 kg 13-24-12+Zn
Tablo-3: Damla sulama ile gübreleme (5-6 ton verim / dekara)
Gelişme dönemi
Kg gübre / dekar / dönem*
Toros
25-5-5+TE
MAP Potasyum
Nitrat
Kalsiyum
Nitrat**
Fide dikim - Çiçek başlangıç 5 3 2 5
Çiçek başlangıç - Meyve
tutum
15 5 10 5
Meyve tutum - Hasat 10 2 8 -
* Bir dönemdeki gübre miktarları o dönemde yapılacak sulama adedine bölünerek uygulanır.
** Çiçek burnunda renk açılması varsa uygulanır.
Biber yetiştiriciliğinde besin elementi noksanlıkları
Uygun pH değerinde olmayan topraklarda ve bitki besin elementi dengesizliği veya
noksanlığı olan topraklarda biber yetiştiriciliği yapıldığı takdirde yapraklarda ve
meyvede element noksanlığı belirtileri görülür. Azot, fosfor, potasyum ve magnezyum
noksanlıkları bitkinin alt kısmındaki yaşlı yapraklarda ortaya çıkar. Kalsiyum, kükürt
ve mikro besin elementlerinin noksanlığı ise genç (taze) yapraklarda görülür.
Kalsiyum noksanlığı ise meyvenin uç kısmında (kırmızı biberde, yeşil biberlerde
meyve ucu sararır) görülür. Bu durumda bazı meyveler düzgün olmayıp, kıvrılma
(şekil bozukluğu) gözlenir. Beslenme kontrolü için çiçeklenme başlangıcında bitkinin
orta kısmından alınan yaprak örnekleri analiz ettirilerek beslenme kontrolü yapılır.
Tablo-4’te, yapraklarda bulunması gereken optimum (normal) besin elementleri
miktarları verilmiştir. Yaprak analiz sonuçları bu değerlerle karşılaştırılarak hangi
elementin yetersiz olduğu belirlenir.
Tablo-4: Biber yapraklarında besin element miktarı (K.M)
Besin elementleri g/100 g K.M (%)
Azot (N) Fosfor (P) Potasyum (K) Kalsiyum (Ca) Magnezyum (Mg)
3.7 0.3 3.4 1.0 0.4
Mikro besin elementleri ppm(mg) / kg K.M
Demir (Fe) Mangan (Mn) Çinko (Zn) Bakır (Cu) Bor (B)
45 33 26 4 23
1 Yorumlar
They require you to submit collaterals like home or property documents, valuable assets or even your business concern when you apply for this loan amount.Previous checks can help you avail certain benefits on loans.
Bir Görüş Bildir